کمی قبل از شروع انقباض بطن ها ← یک موج کمپلکس می باشد که از سه جزء Q،R و Sتشکیل شده است به همین خاطر قسمت Q و R به هنگام انقباض دهلیزها و موج S همزمان با زمان شروع  انقباض بطن هاست. موج QRS نتیجه تحریک گره دهلیزی – بطنی است.

کمی قبل از پایان یافتن انقباض بطن ها ← در انتهای انقباض بطن ها رسم می شود. موج T موج استراحت بطن هاست و بعد از آن بطن ها استراحت می کنند.

* در فاصله S-T : 1- بطن ها منقبض هستند 2- دریچه های دهلیزی – بطنی بسته و دریچه های سینی شکل باز هستند.

* در فاصله T تا P بعدی: 1- استراحت عمومی قلب صورت می گیرد 2- دریچه های دهلیزی – بطنی باز و دریچه های سینی شکل بسته هستند.

 

 

 

 

* مرحله استراحت عمومی قلب، 0/4 ثانیه طول می کشد.

* به دلیل این که دهلیزها حفره های کوچک تری هستند و زودتر از بطن ها (که بزرگترند) پر می شوند پس بلافاصله بعد از استراحت عمومی باید دهلیزها منقبض شوند پس با توجه به این که موج P الکتروکاردیوگرام کمی قبل از شروع انقباض دهلیزها ایجاد می شود می توان نتیجه گرفت که موج P در این مرحله از کار قلب رسم می شود.

* پیام الکتریکی در این مرحله از گره پیش آهنگ حرکت می کند، در سراسر دهلیزها منتشر می شود، به گره دهلیزی – بطنی رسیده و موج P را ایجاد می کند.

* در طی مرحله استراحت عمومی، دریچه های دهلیزی - بطنی (میترال و سه لختی) باز ولی دریچه های سینی شکل سرخرگ آئورت و سرخرگ ششی بسته هستند تا از بازگشت خون به درون بطن ها جلوگیری کنند.

 

 

 

 

 

* هدف از انقباض دهلیزها (استراحت بطن ها) پرشدن کامل بطن هاست.

* در طی این مرحله موج P کامل می شود (شروع موج P مربوط به مرحله استراحت عمومی است ولی در مرحله انقباض دهلیزها کامل می شود).

* پس از انقباض دهلیزها، در هر بطن 120 میلی لیتر خون وجود دارد (در کل قلب تقریبا 240 میلی لیتر).

* این مرحله 0/1 ثانیه طول می کشد.

* کلا دهلیزها 0/7 ثانیه استراحت می کنند (0/4 ثانیه در زمان استراحت عمومی همراه با بطن ها و 0/3 ثانیه هنگام انقباض بطن ها).

* با توجه به این که موج QRS کمی قبل از انقباض بطن ها ایجاد می شود می توان نتیجه گرفت که در مرحله انقباض دهلیزها، موج Q و بخشی از موج  R (نصف R) تشکیل می شود.

* دهلیز راست قبل از دهلیز چپ شروع به انقباض می کند.

* در این مرحله پیام الکتریکی از گره دهلیزی – بطنی وارد بطن ها شده و در سراسر بطن ها منتشر می شود تا در مرحله بعدی، بطن ها منقبض شوند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

*  موج S همزمان با  زمان شروع  انقباض بطن ها و موج T در انتهای انقباض بطن ها رسم می شود.

* این مرحله 0/3 ثانیه طول می کشد.

* کلا بطن ها 0/5 ثانیه استراحت می کنند (0/4 ثانیه در زمان استراحت عمومی همراه با دهلیز ها و 0/1 ثانیه هنگام انقباض دهلیز ها).

* در این مرحله پیام استراحت بطن ها در حال تشکیل می باشد.

* صدای اول قلب (طولانی و بم) در ابتدای انقباض بطن ها و به هنگام بسته شدن دریچه های دهلیزی - بطنی (میترال و سه لختی) شنیده می شود (در موج S نوارقلب).

* صدای دوم قلب (کوتاه و واضح) در پایان انقباض بطن ها و به هنگام بسته شدن دریچه های سینی شکل سرخرگ آئورت و سرخرگ ششی شنیده می شود (بعد از موج T).

* فاصله بین صدای اول تا صدای دوم قلب 0/3 ثانیه (به اندازه زمان انقباض بطن ها) و فاصله صدای دوم تا صدای اول قلب 0/5 ثانیه (به اندازه زمان استراحت عمومی + زمان انقباض دهلیزها) می باشد.

* به میزان خونی که در هر انقباض از هر بطن خارج می شود، حجم ضربه ای (70 میلی لیتر) و به میزان خونی که در طی یک دقیقه از هر بطن خارج می شود، برون ده قلب می گویند (تعداد ضربان قلب در یک دقیقه × حجم ضربه ای = برون ده قلب).